Geld, goud en geopolitiek
De centrale banken van Italië en Spanje hebben afgelopen jaren vrijwel alle nieuwe staatsobligaties van hun eigen land opgekocht. Onder het opkoopprogramma van de ECB hebben zij zoveel schuldpapier uit de markt gehaald dat er weinig overbleef voor banken en beleggers. Nieuwe cijfers van het Institute for International Finance (IIF) laten zien dat de obligatiemarkt daardoor zeer kwetsbaar is geworden.
In het verleden vervulde goud alle drie functies van geld. Het was een middel om mee te betalen, rekenen en waarde op te slaan. Tegenwoordig is niet langer een betaalmiddel, maar het vervult nog steeds een belangrijke rol als waardeopslag. Zo hebben centrale banken nog steeds aanzienlijke goudvoorraden, ondanks het feit dat goud geen actieve rol meer speelt in ons monetaire systeem. Om de waarde van goud te begrijpen is het cruciaal om te begrijpen wat waardeopslag precies betekent. Aan de hand van een aantal voorbeelden zullen we dit concept uitleggen.
Wereldwijd zijn aandelenkoersen tot recordhoogten gestegen. In de Verenigde Staten staan de Dow Jones en de S&P 500 op het hoogste niveau ooit, terwijl de AEX-index in Amsterdam na een eindsprint in techfondsen eveneens een nieuwe all-time high behaalde. De aandelenmarkten profiteren van de extreem lage rente, waardoor steeds meer geld naar de beurzen vloeit. Bijna 92 jaar geleden, op 3 september 1929 bereikte de aandelenbeurs van Wall Street zijn hoogste koers tot dan toe.
Het leven is een stuk minder aangenaam door de coronacrisis, behalve op de Nederlandse huizenmarkt. De woningmarkt blijkt ongevoelig voor alle ellende en stijgt gewoon door, in tegenstelling tot eerdere verwachtingen van De Nederlandsche Bank, ING, Rabobank en ABN Amro. Sterker nog, de huizenprijzen stegen in het tweede kwartaal zelfs in recordtempo. De grote vraag is nu: kunnen we deze decennialange stijgende prijstrend doortrekken of bereiken de prijzen voor koopwoningen binnenkort hun absolute top?
De Amerikaanse centrale bank gaat twee noodloketten invoeren om de markt voor staatsleningen te stabiliseren. We hebben op Geotrendlines al een aantal malen geschreven over de crisis die in maart 2020 plaatsvond in deze markt voor staatsleningen. Deze crisis was groter en fundamenteler dan de kredietcrisis die volgde op de val van Lehman Brothers in september 2008.
De Westerse economieën worden al ruim een decennium lang drijvende gehouden door de enorme steun van centrale banken. Sinds de coronacrisis zijn daar ook nog eens gigantische steunpakketten van overheden aan toegevoegd. Daardoor lijkt het alsof we de crisis achter ons hebben gelaten, maar is dat ook zo? Binnen de economische wetenschap is er een denkrichting, de Oostenrijkse School genoemd, die ook zeer kritisch is over het huidige beleid.
De inflatie is de laatste maanden behoorlijk opgelopen, zowel in de Verenigde Staten als in Europa. In de VS ligt de inflatie momenteel op ongeveer 5% op jaarbasis, in Europa ligt die rond 2%. En dat is op basis van officiële inflatiecijfers, die bepaalde prijsstijgingen niet eens volledig meenemen. Gecombineerd met de negatieve rente op spaargeld en de vermogensbelasting lever je elk jaar dus koopkracht in. Hoe zit dat en wat kun je daar tegen doen?
De Westerse economieën worden al ruim een decennium lang drijvende gehouden door de enorme steun van de centrale banken. Sinds de coronacrisis zijn daar ook nog eens de gigantische steunpakketten van de overheden aan toegevoegd. Daardoor lijkt het alsof we de crisis achter ons hebben gelaten, maar is dat ook zo? Binnen de economische wetenschap is er een denkrichting, de Oostenrijkse School genoemd, die ook zeer kritisch is over het huidige beleid.
De Russische president Vladimir Poetin deed onlangs opnieuw een handreiking aan Europa. In een ingezonden artikel in de Duitse krant Die Zeit stond hij stil bij de Tweede Wereldoorlog en de pogingen die daarna zijn ondernomen om Europa te herenigen. Hij beschrijft hoe Duitsland na de oorlog weer toenadering zocht tot Rusland en hoe de twee landen al in 1970 een historische overeenkomst sloten over de levering van aardgas. Een overeenkomst die vijf decennia later nog steeds wordt uitgevoerd. Wat wil Poetin precies bereiken met deze handreiking? En heeft het kans van slagen?
De nieuwe Amerikaanse begroting die in oktober wordt gepresenteerd zal de hoogste zijn sinds de Tweede Wereldoorlog. Ook aan onze kant van de oceaan grijpen overheden naar het maken van schulden om de economie te stimuleren. Nog nooit werd er zo kwistig omgegaan met geleend geld. Waar komt dit vandaan? Waarom kunnen overheden nu ineens zo veel lenen en hun invloed uitbreiden? Waar gaat dit eindigen? Om deze vragen te beantwoorden gaan we even terug in de tijd.